Wat is rope access?

Rope Access is het bereiken van moeilijk bereikbare plaatsen doormiddel van touwtechnieken. Waar bij conventionele valbeveiliging technieken de persoon zelfstandig op een oppervlakte staat. Worden bij Rope access primair de lijnen gebruikt en hangt de persoon dus vrij in het harnas.

Bij moeilijk bereikbare plaatsen moet u denken aan hoogte, diepte, hoogteverschillen of plaatsen met valgevaar. Deze technieken worden vaak gebruikt voor bijvoorbeeld schoonmaak, inspectie onderhoud of technische werkzaamheden zowel in de industrie als civiele sector. Rope Access touwtechnieken bieden ongeëvenaarde veiligheid statistieken, een snelle set-up en demontage tijd. Daarnaast bied het positieve voordelen voor het milieu en geen noodzaak voor dure/ grote / complexe stijgers of hoogwerkers. Ook verstoring van de bedrijfscontinuiteit is minimaal. Hierdoor worden deze technieken in de hele wereld steeds populairder.

Irata

Irata staat voor Industrial Rope Access Trade Association, dit is een wereldwijd bekende beroepsvereniging gericht op veilig werken door middel van industriële touwtechnieken, beter bekend als Rope Access. IRATA is eind jaren 80 door een aantal vooruitstrevende rope access bedrijven in het Verenigd Koninkrijk opgericht. De vereniging had als doel een veilige werkomgeving te bieden voor het werken met touwtechnieken. Het vind zijn oorsprong in de offshore olie en gas industrie waar onderhoud uitgevoerd moest worden om moeilijk bereikbare plaatsen. 

Inmiddels is IRATA met meer dan 400 aangesloten members en 100.000 opgeleide rope access technici uitgegroeid tot de grootste beroepsvereniging op het gebied van Rope Acccess. Irata stelt in samenwerking met de industrie diverse richtlijnen op voor het werken met touwtechnieken. Zo zijn er strikte richtlijnen voor IRATA gecertificeerde bedrijven die regelmatig worden gecontroleerd, worden er eisen gesteld aan de trainers, worden technici opgeleid en competent gehouden aan de hand van een uitgekiemd opleidings en certificeringsysteem en omschrijft irata het juist gebruik van touwtechnieken in de “IRATA international Code of Practice”. 

IRATA kent 4 niveau technici. Na duizend uur touw evaring op dat level kun je opgeleid worden voor het volgende niveau. Irata technici werken altijd onder leiding van een of meerdere Level 3 supervisors.
Level 1: Bekwaam in het uitvoeren van basis Rope Acces technieken volgens irata richtlijnen.
Level 2: Bekwaam in gevorderde technieken, rigging en reddingen.
Level 3 supervisor: Verantwoordelijk voor de veiligheid en dient alle mogelijke technieken en reddingen uit te kunnen voeren.
Level 3 Trainer: Trainer beschikt over veel touwervaring en is opgeleid voor het trainen van technici. 

Het hoofddoel van IRATA is ervoor te zorgen dat alle werkzaamheden, uitgevoerd door hun leden, op een veilige en kwalitatief goede wijze worden uitgevoerd. De afgelopen jaren heeft IRATA deze industriële touwtechnieken tot een niveau gebracht waarbij Rope Access een wereldwijd erkende methodiek is geworden om veilig toegang te krijgen tot plekken die anders niet of nauwelijks bereikbaar zijn.

Sprat

Sprat werd in navolging op IRATA opgercht in noord Amerika halverwege de jaren 90. Sprat werd opgericht vanuit de praktische behoefte naar richtlijnen voor het gebruiken van Rope Access technieken. Verschillende vormen van Rope access werden al lange tijd gebruikt. Echter door de vele varianten werden de technieken niet altijd toegestaan door veiligheidsinspecteurs. Sprat heeft hierin net als IRATA richtlijnen opgesteld voor het gebruik van Rope Access. Sprat is minder veeleisend en opeiding en doorstroming zit net anders in elkaar. Sprat is een kleinere organisatie en voornamelijk in Noord America breed gedragen. 

Moet je IRATA of Sprat gecertificeerd zijn om Rope Access technieken toe te passen?

Voor de Nederlandse wet is het niet nodig IRATA of Sprat gecertificeerd te zijn om rope access werkzaamheden uit te voeren. Echter is het wel zo dat u volgens de wet deskundig moet zijn in het gebruik van dergelijke technieken en dus een opleiding moet hebben gevolgd voor het gebruik hiervan. Tevens moet er een goede RI&E worden opgesteld waaruit blijkt dat gebruik van touwtechnieken de meest veilige optie is. Uiteraard dient er altijd gewerkt te worden met twee afzonderlijk verankerde punten (werklijn en backuplijn). Meer informatie over de de wetgeving omtrent werken met lijnen kunt u vinden in het Arbobesluit art. 7.23c – Werken op hoogte met behulp van lijnen. Zie ook onze pagina ‘Waarom veilig werken op hoogte‘.

Echter, Zowel IRATA als SPRAT beschikken over kwaliteitsborging. Wanneer u kiest voor een IRATA of SPRAT gecertificeerde Rope Access opleiding bent u er zeker van dat er bij opdrachtgevers nooit onduidelijkheid zal ontstaan omtrent uw Rope Access vaardigheden. Daarnaast stellen steeds meer opdrachtgevers een IRATA of SPRAT certificering als eis. Irata is zo een internationaal erkend kwaliteitslabel wat binnen Rope Access steeds meer als standaard wordt gezien, ook binnen Europa word voornamelijk IRATA gehanteerd.

Hieronder vind u nog een interesante vergelijking tussen IRATA en SPRAT.